Łuków na Podlasiu

„Łuków leży w błotnistej dolinie rzeczki Krzny na Podlasiu, liczy zaledwie 15 tysięcy mieszkańców.

Uważane jest za najstarsze miasto na Podlasiu, gdyż jak pisze kronika, zburzone podczas napadu Tatarów za Bolesława Wstydliwego w 13-ym wieku następnie za tegoż władcy zostało odbudowane. Jego też uważają za założyciela miasta.

Za Sasów osiedlili się w Łukowie pijarzy i pobudowali wspaniały kościół i klasztor, lecz dziś nie ma zakonników.

Obecnie w Łukowie są dwa kościoły popijarski i pobernardyński z cudowną figurą Pana Jezusa Miłosiernego.

W powstaniu styczniowym 1863 r. brał udział cały powiat łukowski, o czem świadczą mogiły pod wsią Gręzówką. W samem mieście pokazują dom, gdzie mieszkał dowódca powstańców ksiądz St. Brzózka (+ 1865 r.).

Społeczeństwo łukowskie, pomnąc na zasługi powstańców, wystawiło własnym kosztem pomnik, który odsłonięto 22 stycznia r. bież. Ziemia łukowska wydała wielu sławnych mężów. Tu w Woli Okrzejskiej urodził się znakomity powieściopisarz polski Henryk Sienkiewicz.

W Łukowie w szkole xx. pijarów pobierał nauki myśliciel Bronisław Trentowski, tu w 18-tym wieku jako pijar pracował znakomity przyrodnik Krz. Kłuk, tu wreszcie we wsi Szaniawy-Poniaty ujrzał światło dzienne znakomity humorysta Klemens Junosza.”

Artykuł ukazał się w piśmie „Przewodnik Katolicki” z dnia 13 czerwca 1926 r. Rok.XXXII, nr 24